هَــر چَـنکِـه نَبی بَـهـزِ تـو خاتـونِ اَبیـوَرد :
جمعه, ۱۵ دی ۱۴۰۲، ۰۹:۰۱ ب.ظ
هَــر چَـنکِـه نَبی بَـهـزِ تـو خاتـونِ اَبیـوَرد
کَم نــاز و گُــلازِه بِـکُـن اِی دِلبـَـرِ دِلبَــرد
هَـر شُم که به خَشخـار اِنـی پـا مِـنِه ویـرُم
مِن سینـه دِلُــم بُـل کَـنِه چی تــاسِ مِنِه نَرد
تَخصیـر تـو نی ، اَر دَمِ مـالِـت اِکُــنِن کُپ
دل نیکَنِه اِز دَکـِـه کَــواوی ، سَیِ وِلگَــرد
سَردی نَکُ وَختی که دِلِـن گَرم گِـری واس
وُردارِه تَرَک؛ شیشه ی گَرمِن ، بِکُنن سَرد
هــر گُرز به دَستی نَتَـره کَـل وَنـه وا گُرگ
هــر تـیشه بـه دَستی نَـتَـره کُهـنِه کُــنه لَـرد
خُــرمــا بـه گِـلیـن نیکُـنـه تـا روزِ قِیـومَـت
چَشمی که هَوَس کِردَک و اِز نَخل نَوُرچَرد
وا هـم ، کـه مِرِنگِت بِکُـنه زَرد ، تَـوُ تیـگ
وا هـم ، کـه بِجا بَلگ بِـدِه یـاس ، گُـلِ زَرد
فَـرهــاد ، حَیـا کِـرد و حَیــا داس بـه کُشتِن
تا خُسرَوِ کُم دِردِه ؛ شَراو اِز لَوِ گُل ، خَرد
فَهمی کـه یِهَو رُشت کُـنِه ، پُشت کُنِن واس
هـوشی کـه یِهَو هوشه بِـدِه ، وا بِکَـشه دَرد
۱- ای دلبر دل سنگ ، هرچند که خاتون ابیورد بهتر از تو نبود . کمتر مغرور به نازت باش ، ( منظور از خاتون ابیورد : گوهرشادخاتون همسر دوم نادرشاه افشار) است.
۲- هر سر شب که از روی عمد به خیالم پا می گذاری ، دلم توی سینه مثل تاس توی بازی نرد بالا پایین می پرد.
۳- تقصیر تو نیست اگر جلو خانه ات تجمع می کنند، سگ ولگرد از دکه ی کبابی دل نمی کند .
۴- سردی نکن ، وقتی با دلی گرم می گیری ، شیشه ی گرم را سرد بکنند ، تَرَک بر می دارد.
۵- هر گُرز به دستی نمی تواند با گُرگ سرشاخ بشود ، هر تیشه به دستی نمی تواند کوه را تبدیل به بیابان بکند.
۶- تا روز قیامت ، خُرما به دامن نمی کند . چشمی که هوس کرد و از نخل بالا نرفت .
۷- باید هم که مریض تو ، چهره اش را زرد بکُند ، باید هم که یاس به جای برگ دادن ، گُلِ زرد بدهد .
۸- فرهاد ، حیا کرد و حیا او را به کُشتن داد ، تا خسرو شکم دریده، از لب گل شراب نوشید.
۹- فهمی که یکدفعه رُشد کُتد ، به او پُشت می کنند ، هوشی که یکدفعه خوشه بدهد ، باید که درد بکشد . منظور این است که آدمهای فهمیده در این دنیا بیشتر رنج می کشند.
معنی لُغات :
هَــر چَـنکِـه = هرچند که
نَبی = نبود
بَهزِ تو = بهتر از تو
خاتونِ اَبیوَرد = گوهرشادخاتون همسر دوم نادرشاه افشار
نـــاز و گُـــلازِه ... ناز آمیخته با غُرور
دِلـبـَـرِ دِلبَـــرد ... دلبر دل سنگ
بَـهزِ تـو ... بهتر از تو
پُـرفیسِنـه ... پُر افاده را
پَـــروَرد ... پرورش داد
هَـر شُم ... هر سر شب
که به خَشخـار ... که از روز عمد
اِنـی پـا ... پا می نهی
مِنِه ویـرُم ... تویِ خیالم
مِن سینه دِلُــم ... توی سینه دلم
بُل کَنِه ... بالا می پرد
چی تاسِ مِنِه نَرد ... مثل تاس ِ توی بازی نَرد
تَخصیـر تـو نی ... تقصیر تو نیست
اَر دَمِ مــالِـت ... اگر در خانه ات
اِکُنِن کُپ ... تجمع می کنند، بست می نشینند
دل نیکَنِه ... دل نمی کند
اِز دَکـِـه کَـــواوی ... از دکه ی کبابی
سَیِ وِلـگَــرد ... سگِ ولگرد
سَردی نَکُ ... سردی نکُن
وختی که دِلِـن ... وقتی که دل را
گَرم گِـری واس ... گرم با او می گیری
وُردارِه تَـرَک ... ترک بر می دارد
شیشه ی گَرمِن ... شیشه ی گرم را
بِکُنن سَرد ... سرد بکنند
نَتَـره ... نمی تواند
کَـل وَنــه وا گُرگ ... با گُرگ سرشاخ بشود
کُهـنِه ... کوه را
کُــنه لَـرد ... بیابان بکند
خُرما به گِلین نیکُنه ... خرما به دامن نمی کند
تـا روزِ قِیـومَت ... تا روز قیامت
هَوَس کِردَک ... هوس کرده باشد
و اِز نَخل نَوُرچَرد ... و از نخل بالا نرفت
وا هـم که ... باید هم که
مِرِنگِت ... بیمار تو
بِکُنه زَرد ، تَوُ تیگ ... رُخساره اش را زرد بکند
بِجا بَلگ ... به جای برگ
بِـدِه یـاس ، گُـلِ زَرد ... یاس ، گلِ زرد بدهد
حَیا داس به کُشتِن ... حیا به کُشتنش داد
تا خُسرَوِ کُم دِردِه ... تا خسرو شکم دریده
شَراو ... شراب
اِز لَوِ گُـل ، خَرد ... از لب گُل خورد
فَهمی که یِهَو ... فهمی که یکدفعه
رُشت کُـنِه ... رُشد کُند
پُشت کُنِن واس ... به او پُشت می کنند
هوشی که یِهَو ... هوشی که یکدفعه
هوشه بِـدِه ... خوشه بدهد
وا بِکَـشه دَرد ... باید درد بکشد
