بی جِرِشتِ شَمس ، مولانـا نَـداره هیچ حَظ :
دوشنبه, ۴ دی ۱۴۰۲، ۰۳:۵۰ ق.ظ
بی جِرِشتِ شَمس ، مولانـا نَـداره هیچ حَظ
بی نِچِـشتِ فَهــم ، ئی دُنیـا نَـداره هیچ حَظ
کس به چوقـا وُ دَبیت و ریش، نیبو سرفَراز
اَر نَبو شیـری مِـنه چوقـا ، نَــداره هیچ حَظ
سَوگُلِ شیرین زَبون و مَهگُلِ وا ناز و نِشت
مِن کَـلومِس اَر نَبـو مِـروا ، نَـداره هیچ حَظ
چَشـمه ی قُـرتـاپَـسی و لاله ی سی دَره سی
سی سِکَـنـدَر بی گُلِ کِیخـا ، نَدارِه هیچ حَظ
بی دَرَفـشِ کــاوه وُ بی گِـرجُــمِ گُـردآفِـریـد
چار گِیـلِ خاکِ ئی جَمجا ، نَـداره هیچ حَظ
هُمدرنگِـت اَر نَبوهـه دات ، مِن باغِ بِهِشت
سَلسبیـل و سـایـه ی طوبــا نَـداره هیچ حَظ
تا حَلا هر کی نَفهمی دی نَفَهمه هیچ وَخت
عُمـر دَرنـادِن به پا مُــلا ، نَـدارِه هیچ حَظ
۱_ بدون پرتوافشانی شمس ، مولانا هیچ حظی ندارد. بدون جوانه زدن فهم ، این دنیا هیچ حظی ندارد.
۲_ کسی با چوقا و دَبیت و ریش ، سربلند نمی شود ، شیری اگر درون چوقا نباشد ، هیچ حظی ندارد .
۳_ زیباروی شیرین زبان و ماه گُلِ با ناز و نیش ، درون کلامش اگر حرف گزنده نباشد هیچ حظی ندارد .
۴_ چشمه ی قرتاپسی و لاله ی سی دره سی برای اسکندر بدون گلِ کِیخا هیچ حظی ندارد.
۵_ بدون درفش کاوه و بدون نهیب گُردآفرید چهار گوشه ی این جمجا ( جایگاه جمشید ) هیچ حظی ندارد .
۶_ اگر در باغ بهشت مادرت همراهت نباشد ، سلسبیل و سایه ی طوبا هیچ حظی ندارد . ( اشاره مضمونی به سخنی از شادروان حسین پناهی )
۷_ تا حالا اگر کسی نفهمید ، دیگر هیچ وقت هم نخواهد فهمید ، ( که) سپری کردن عمر به پای مُلا هیچ حظی ندارد .
بی جِرِشتِ شَمس = بدون تابش شمس تبریزی
جِرِشتِ = اوج تابش آفتاب را گویند
بی نِچِشتِ فَهم= بدون جوانه زدن فهم
نیبو = نمی شود
اَر نَبو = اگر نباشد
سَوگُلِ = اصطلاحا یعنی زیبارو
مَهگُل = اصطلاحا یعنی زیبارو
وا ناز و نِشت = با ناز و نیش
مِن کَلومِس = در صحبتش
اَر نَبو = اگر نباشد
مِـروا = حرف گزنده ، دشنام
چَشمه ی قُرتـاپَسی= چشمه ای در گرم آباد سمیرم
سی دَره سی= نام دره ای در گرم آباد
سی سِکَندَر = برای اسکندر
اسکندر = اسکندرخان عکاشه از تیره خدری طایفه بابادی گاشه باب بابادی بختیاری که در عبور از گرم آباد، دلباخته ی نوش آفرین دختر عباس کیخای ایگدر از طایفه ی ایگدر قشقایی بر سر چشمه ی قرتاپسی شد.
بی گِـرجُـمِ = بدون نهیب و دست به یقه شدن
گُـردآفِـریـد= دختر گژدهم مرزبان ایران که با سهراب جنگید
چار گِیلِ = چهار گوشه ی
ئی = این
جَمجا = جایگاه جمشید ، ایران
هُمدرنگِت = هم صحبتت
اَر نَبـوهـه = اگر که نباشد
دات = مادرت
مِن باغِ بِهِشـت = توی باغ بهشت
تا حَلا = تا حالا
هر کی نَفهمی= هر کسی نفهمید
دی نَفَهمه = دیگر نفهمد
هیچ وَخت = هیچ وقت
عُمــر دَرنـادِن = عمر سپری کردن
به پا مُــلا = به پای آخوند
